surat

Jaman kiwari masih aya kénéh anu sok silihsuratan? Jigana geus carang
pisan nya. Tong boroning ti anak ka kolotna atawa ti kolot ka anakna,
ti babaturan ka babaturan deui, atawa ti lalaki ka kabogohna, dalah ti
organisasi ka anggotana ogé geus carang nu ngondang maké surat. Gara-
gara aya sms, bbm, kakaoTalk, line, chat on, instagram, path, facebook,
twitter, email, jsb. sarupaning komunikasi digital, pungsi surat pikeun alat
komunikasi téh geus ngésér jauh pisan. Ngedalkeun rasa resep ka awéwé
atawa ka lalaki, cukup sms atawa bbm waé. Kitu deui mun mutuskeun
kabogoh. Tara ieuh maké surat. Ayeuna hidep bakal diajar mikawanoh
surat resmi, surat ondangan hajat, jeung surat pribadi. Ti mimiti struktur
suratna, eusina, kagunaanna, nepi ka bisa nyieunna.

Iklan layanan masarakat

Iklan layanan masarakat anu dipajang di tempat
umum, saperti di parapatan jalan tangtu henteu cukup ukur
mangrupa kekecapan atawa kalimah wungkul, tapi kudu
dipasieup atawa dipapantes sangkan nu nénjo kabéngbat
hayang maca. Ari cara mapantesna, pangpangna dina
milih aksarana, maké papaés gambar, jenis warna cétna,
ukuran gedé leutikna, jst. Atuh nempatkeunana ogé kudu
enya-enya diperhatikeun, upamana waé di nu negrak
malar langsung bréh katénjo.
Iklan téh alat anu pohara ampuhna pikeun
ngawanohkeun produk atawa jasa. Ari iklan layanan
masarakat tujuan utamana sangkan timbulna pangjurung
tinu maca (masarakat) pikeun partisipasi (ilubiung), ayana
kasadaran, jeung ayana rasa butuh “ngagugu” kana éta
iklan. Ku sabab kitu, boh basana, papaésna, boh tempat
masangna kudu enya-enya diperhatikeun.

NGAGALANTANGKEUN KALIMAH

E. DIAJAR MACA
No. Kagiatan No. Kagiatan
17. Dina pangajaran ayeuna, murid diwanohkeun kana fonem konsonan “ny”. Ku
guru dituduhkeun heula, bari dicontoan cara ngucapkeunana. 25. 18. Kecap anu maké fonem konsonan “ny” dilarapkeun kana kalimah. Éta kalimah
téh meunang nyutat tina matéri anu dipidangkeun saméméhna. Ku kituna,
dina diajar maca ayeuna mah murid mimiti dilalanyahan ngéjah kalimah. Ieu pangajaran téh pikeun ngalatih murid dina ngucapkeun kalimah. Kahiji,
dina lebah artikulasina tepi ka jéntré dina ngucapkeun saban fonem. Kadua,
ngalatih dina ngagunakeun lentong atawa intonasi.
26. 19. Ku guru dicontoan heula cara macana, murid sina nengetan. Geus kitu
maranéhna sina nurutan sakur anu dibaca ku guru. Kecap-kecap anu aya dina kalimah téh aya anu diwangun ku saengang, dua
engang, jeung tilu engang. Dina saban kalimah aya kecap anu ngagunakeun
fonem konsonan “ny”.
27. 20 Murid dibéré tugas sina ngalalanyahan diajar maca sorangan, utamana dina
ngéjah kecap anu ngandung fonem konsonan “ny”. Alusna mah sakabéh
murid meunang giliran, sangkan bisa kanyahoan kamampuh macana. Guru ngucapkeun saban kalimah, terus ku

NATAAN KULAWARGA JEUNG DULUR

No. Kagiatan
42. Satutasna meunang katerangan ngeunaan hubungan pancakaki katut
sesebutanana, murid dibéré tugas nataan kaayaan kulawarga maranéhna masing-
masing. Anu kudu disebutkeun téh ngaran indung-bapa, jumlah dulur katut
ngaranna masing-masing, ngaran aki jeung nini, ngaran emang jeung bibi,
jeung ngaran uwa.
43. Ieu tugas mun katimbang rada hésé, bisa waé sina dipigawé di imah masing-
masing. Ku kituna, murid bisa nanyakeun heula ka kolotna. Jawabanana bisa
waé dituliskeun dina buku tugas. Dipariksa ku guru dina minggu hareupna.
44 Hasil pagawéan murid sina dibaca, dibarandungan ku anu séjén. Ku guru kudu
dipeunteun, dumasar kana lengkep henteuna jawaban anu ditulis terus dibaca.
Bisa waé aya murid anu teu bogaeun emang jeung bibi, atawa teu bogaeun
uwa. Bisa waé teu bogaeun adi, atawa teu bogaeun lanceuk deuih. Hal éta teu
kudu matak ngurangan peunteun.

MACA KALIMAH 1

No. Kagiatan 24. 21. Murid diwanohkeuh kana pangajaran maca kalimah basajan. Ieu pangajaran téh
patali jeung anu saméméhna, nyaéta latihan ngucapkeun kecap kalawan béntés.
Utamana ngabédakeun kecap anu ngagunakeun vokal “é”, “e”, jeung “eu”. Dina ieu pangajaran, murid dibéré tugas ngalengkepan kalimah pananya ku
kecap pananya anu geus disayagikeun. Sina dipigawé dina buku tugas masing-
masing.
25. Hasil pagawéan murid kudu dipariksa, terus dipeunteun.
22. Kecap anu dipaké conto téh nyaéta: lebet jeung leubeut, bener jeung beuneur,
énténg jeung eunteung, hideng jeung hideung”.
23. Conto kecap anu bieu ditataan téh mimitina diucapkeun heula ku guru, sina
diturutan ku murid. Kudu diperhatikeun sangkan anu diunikeun ku murid
téh tétéla bédana.
24.
Saterusna guru maca kalimahna, sina dibarandungan ku murid. Guru maca
per kalimah, terus sina diturutan ku murid. Mimitina murid anu nurutan téh
saréréa, geus kitu sina ku saurang-saurang.

Nyaritakeun Gambar

No. Kagiatan No. Kagiatan
13. Guru némbongkeun/nuduhkeun gambar jangkrik, angklung, semprong, jeung
congkrang. Guru nanya ka murid, ari ieu gambar naon waé? 35. 14. Dina pangajaran diajar maca ayeuna murid diwanohkeun kana fonem konsonan
rangkep, nyaéta kr, kl, jeung pr. Ku kituna, dina ngéjhna ogé balik deui kana
métodeu SAS. Murid sina diajar nyarita sanggeus maranéhna niténan gambar anu patali
jeung migawé pangaresep. Ku guru ditémbongkeun/dituduhkeun heula
gambarna. Aya tilu budak, nyaéta Nastiti, Koswara, jeung Soléh.
36. 15. Guru nyontoan ngéjah aksara, murid ngabarandungan, terus babarengan sina
nurutan. Geus kitu dipentés saurang-saurang. Ku guru diterangkeun, Nastiti karesepna ngurus taman hareupeun imahna.
Di taman téh loba tangkal kembang. Saban poé ku Nastiti sok dicébor.
Kembangna sok dipetikan, terus dipaké papaés dina luhur méja tamu. Ari
Koswara mah karesepna kana langlayangan. Sok nyieun sorangan, tara meuli.
Biasana pasosoré Koswara sok ngapungkeun langlayangan di lapang. Di dinya
téh tempat ngumpulna barudak anu ngadon arulin. Ari Soléh mah karesepna
ulin paparahuan di sisi balong. Sarua Soléh ogé sok nyieun paparahuan
sorangan. Lain paparahuan meunang meuli.
37. Sajeroning dicaritakeun téh, ku guru bari ditémbongkeun/dituduhkeun
gambarna, murid sina ngabarandungan. Geus kitu murid sina nyaritakeun
deui, ngagunakeun basana sorangan.
38. Saban murid dibéré tugas nyarita, ku guru dipeunteun, tepi ka lebah mana
kamampuh maranéhna dina napsirkeun gambar.

NGALENGKEPAN KALIMAH

No. Kagiatan
13. Satutas ngabandungan pedaran guru, murid dipentés kamampuhna, sina
ngalengkepan kalimah, patali jeung eusi pedaran.
14. Aya dalapan kalimah anu kudu dipigawé ku murid. Eusina cukup ku sakecap
waé. Ieu tugas ngalengkepan kalimah téh sina dipigawé dina buku tugas
masing-masing.
15. Ku guru dicontoan heula cara migawéna, tur diterangkeun yén kecap anu
kudu dieusikeun téh aya dina pedaran dina pangajaran saméméhna.
16. Hasil pagawéan murid dibahas babarengan, terus dipeunteun.
17. Pikeun padoman dina meunteunna, bisa dititénan ieu di handap:
1. barang anu tadina alus ahirna mah bakal ruksak
2. lamun barang hayang awét urang kudu apik
3. barang anu geus ruksak moal payu kana duit
4. lamun apik ngurusna umur barang bisa panjang
5. kudu leuwih apik mun nginjeum barang ti batur
6. lamun barang batur leungit ku urang kudu digantian
7. urang moal dibéré deui nginjeum da batur kapokeun
8. dina mulangkeun barang batur kudu nyebut nuhun